Zwrot towaru bez metki to temat, który często wywołuje nieporozumienia – głównie dlatego, że różne sklepy traktują tą sytuacje w zupełnie różny sposób. Niektóre sklepy od razu odmawiają, powołując się na zasadę „bez metki nie przyjmujemy”, podczas gdy inne nie robią z tego żadnego problemu. Konsument zostaje więc pomiędzy tymi skrajnymi podejściami i często trudno mu ocenić, co rzeczywiście wynika z prawa, a co jest tylko decyzją sklepu. I tu właśnie leży sedno: część zasad to przepisy wynikające z przepisów ustawy o prawach konsumenta oraz kodeksu cywilnego , a część to tylko regulamin sprzedawcy – i te dwie rzeczy mogą się diametralnie różnić.
Miejsce zakupu ma kluczowe znaczenie
Zanim przejdziemy do omówienia samego zwrotu bez metki, trzeba jasno ustalić kiedy w ogóle przysługuje prawo zwrotu. I to jest punkt, który wiele osób błędnie pomija.
Prawo traktuje zakupy w sklepie stacjonarnym i zakupy online diametralnie inaczej. Ta różnica decyduje o tym, czy kwestia metki w ogóle ma jakiekolwiek znaczenie.
Rodzaj zakupu | Czy można zwrócić bez podania przyczyny? | Podstawa prawna | Co to oznacza w praktyce? |
|---|---|---|---|
Zakup w sklepie stacjonarnym | Nie – zwrot to dobra wola sklepu | Prawo nie przewiduje ustawowego prawa zwrotu | Sklep może wymagać metki, paragonu, oryginalnego opakowania – jeśli tak ustalił |
Zakup online (na odległość) | Tak – 14 dni na odstąpienie od umowy | Ustawa o prawach konsumenta | Brak metki nie odbiera prawa zwrotu, chyba że towar był używany ponad zwykłe przymierzenie |
W przepisach nie ma żadnego wymogu, który uzależnia możliwość zwrotu od pozostawienia metki na towarze. Prawo nie mówi: „zwrot możliwy jest tylko z metką”. Metka nie jest więc wymogiem ustawowym.
To, że wiele sklepów ją wymaga, wynika wyłącznie z ich wewnętrznych zasad, a nie z prawa. I to jest kluczowa różnica:
▪ Przy zakupie w sklepie stacjonarnym zwrot jest dobrowolną usługą sprzedawcy → więc sklep może sobie ustalić warunek „metka musi być”.
▪ Przy zakupie online zwrot jest prawem konsumenta wynikającym z ustawy → więc sklep nie może odmówić tylko dlatego, że metka została zdjęta.
📌 Innymi słowy:
Metka ma znaczenie tylko tam, gdzie zwrot jest „grzecznościowy” (czyli w sklepie stacjonarnym). Jeśli zwrot wynika z ustawy (czyli w przypadku zakup online) – brak metki nie odbiera prawa zwrotu.
Zwrot towaru zakupionego online bez metki
Jeżeli towar został zakupiony przez internet, konsument ma prawo odstąpić od umowy w ciągu 14 dni od otrzymania produktu, o ile nie naruszył rzeczy w sposób przekraczający „zwykły zarząd”.
To oznacza, że:
▪ konsument może przymierzyć ubranie,
▪ może zdjąć metkę, jeśli była przeszkodą w przymierzeniu,
▪ nie może doprowadzić produkt do stanu, w którym straciłby on wartość w sposób istotny (np. zmechacić sweter, zabrudzić buty na zewnątrz itp.).
Kluczowa zasada
Brak metki nie odbiera prawa do odstąpienia od umowy. Sprzedawca może jednak pomniejszyć zwracane środki, jeśli towar nosi ślady użytkowania wykraczającego poza jednorazowe przymierzenie.
📜 Podstawa prawna: Art. 34. – Zwrot towaru przez konsumenta; obowiązek zaprzestania korzystania z treści cyfrowej lub usługi cyfrowej (kliknij żeby rozwinąć)
Art. 34. [Zwrot towaru przez konsumenta; obowiązek zaprzestania korzystania z treści cyfrowej lub usługi cyfrowej]
1. Konsument ma obowiązek zwrócić towar przedsiębiorcy lub przekazać go osobie upoważnionej przez przedsiębiorcę do odbioru niezwłocznie, jednak nie później niż 14 dni od dnia, w którym odstąpił od umowy, chyba że przedsiębiorca zaproponował, że sam odbierze towar. Do zachowania terminu wystarczy odesłanie towaru przed jego upływem.
1a. W przypadku odstąpienia od umowy o dostarczanie treści cyfrowej lub usługi cyfrowej, konsument jest zobowiązany zaprzestać korzystania z tej treści cyfrowej lub usługi cyfrowej i udostępniania ich osobom trzecim.
2. Konsument ponosi tylko bezpośrednie koszty zwrotu towaru, chyba że przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował konsumenta o konieczności poniesienia tych kosztów.
3. Jeżeli umowę zawarto poza lokalem przedsiębiorstwa a towar dostarczono konsumentowi do miejsca, w którym zamieszkiwał w chwili zawarcia umowy, przedsiębiorca jest zobowiązany do odebrania towaru na swój koszt, gdy ze względu na charakter towaru nie można go odesłać w zwykły sposób pocztą.
4. Konsument ponosi odpowiedzialność za zmniejszenie wartości towaru będące wynikiem korzystania z niego w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania towaru, chyba że przedsiębiorca nie poinformował konsumenta o prawie odstąpienia od umowy zgodnie z wymaganiami art. 12 ust. 1 pkt 9.
📜 Podstawa prawna: Art. 27 ustawy o prawach konsumenta – termin i zasady odstąpienia od umowy zawartej na odległość (kliknij żeby rozwinąć)
Art. 27. [Termin do odstąpienia od umowy]
1. Konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów, z wyjątkiem kosztów określonych w art. 33, art. 34 ust. 2 i art. 35.
2. Jeżeli konsument zawarł umowę poza lokalem przedsiębiorstwa podczas nieumówionej wizyty przedsiębiorcy w miejscu zamieszkania lub zwykłego pobytu konsumenta albo wycieczki, termin do odstąpienia od umowy wynosi 30 dni.
Zwrot towaru w sklepie stacjonarnym bez metki
W sklepach stacjonarnych zwrot towaru jest dobrą wolą sprzedawcy, nie obowiązkiem wynikającym z ustawy (chyba że towar ma wadę). Sklep może w takim przypadku:
▪ wymagać metki jeśli tak postanowił
▪ odmówić zwrotu, jeśli metka została usunięta,
▪ zaproponować jedynie wymianę lub bon.
Jeżeli sklep daje możliwość zwrotu (np. 30 dni), to może ustalić warunki – na przykład wymóg posiadania metki. Ale taki regulamin obowiązuje tylko wtedy, gdy klient mógł się z nim zapoznać przed zakupem.
I tu ważna rzecz: nie oznacza to, że regulamin musi być wręczony do ręki albo przeczytany klientowi przy kasie. Wystarczy, że był wywieszony lub dostępny w miejscu, w którym klient faktycznie mógł go zobaczyć przed zakupem (np. tablica z zasadami przy kasie, kartka z informacją o zwrotach, zapis zwrot do 30 dni przy przymierzalni). W praktyce jednak udowodnienie, że regulamin nie był dostępny, bywa trudne – zwłaszcza gdy sprzedawca twierdzi, że „wisiał na ścianie”, a klient mówi, że go nie widział.
Reklamacja (rękojmia) a zwrot bez metki
W momencie, gdy towar jest wadliwy, temat metki przestaje mieć jakiekolwiek znaczenie – i to zarówno przy zakupie online, jak i w sklepie stacjonarnym.
Dlaczego? Bo tutaj nie mówimy o „zwrocie z powodu zmiany decyzji”, tylko o reklamacji z tytułu wady rzeczy. A ta kwestia jest uregulowana w Kodeksie cywilnym, a nie polityce sklepu.
Co to oznacza w praktyce?
Jeżeli towar ma wadę, przykładowo rozpruty szew albo popsuty zamek to konsument ma prawo złożyć reklamację, a sprzedawca musi ją przyjąć, niezależnie od tego:
▪ czy metka jest,
▪ czy metki nie ma,
▪ czy towar był przymierzony lub delikatnie użyty,
▪ czy minęło 14 dni (bo reklamacja to co innego niż zwrot).
Podstawa prawna – Art. 556 KC – Wada przedmiotu sprzedaży (kliknij żeby rozwinąć)
Art. 5561. [Wada przedmiotu sprzedaży]
§ 1. Wada polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:
1) nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;
2) nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;
3) nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;
4) została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.
§ 2. Jeżeli kupującym jest konsument, na równi z zapewnieniem sprzedawcy traktuje się publiczne zapewnienia producenta lub jego przedstawiciela, osoby, która wprowadza rzecz do obrotu w zakresie swojej działalności gospodarczej, oraz osoby, która przez umieszczenie na rzeczy sprzedanej swojej nazwy, znaku towarowego lub innego oznaczenia odróżniającego przedstawia się jako producent.
§ 3. Rzecz sprzedana ma wadę także w razie nieprawidłowego jej zamontowania i uruchomienia, jeżeli czynności te zostały wykonane przez sprzedawcę lub osobę trzecią, za którą sprzedawca ponosi odpowiedzialność, albo przez kupującego, który postąpił według instrukcji otrzymanej od sprzedawcy.
Podstawa prawna – Art. 557 § 1 KC – Zwolnienie od odpowiedzialności (kliknij żeby rozwinąć)
// komentarz redakcyjny: Brak innych wyłączeń – metka nie jest wymagana
Art. 557. [Zwolnienie od odpowiedzialności]
§ 1. Sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy.
§ 2. Gdy przedmiotem sprzedaży są rzeczy oznaczone tylko co do gatunku albo rzeczy mające powstać w przyszłości, sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili wydania rzeczy.
§ 3. Sprzedawca nie jest odpowiedzialny względem kupującego będącego konsumentem za to, że rzecz sprzedana nie ma właściwości wynikających z publicznych zapewnień, o których mowa w art. 5561 § 2, jeżeli zapewnień tych nie znał ani, oceniając rozsądnie, nie mógł znać albo nie mogły one mieć wpływu na decyzję kupującego o zawarciu umowy sprzedaży, albo gdy ich treść została sprostowana przed zawarciem umowy sprzedaży.
Najczęstsze praktyki sklepów – co jest, a co nie jest zgodne z prawem?
| Sytuacja | Czy jest zgodna z prawem? | Wyjaśnienie |
|---|---|---|
| Sklep internetowy odmawia zwrotu, bo nie ma metki | ✖️ | Naruszenie ustawy o prawach konsumenta |
| Sklep stacjonarny odmawia zwrotu bez metki | ✔️ | Zwrot to dobra wola sklepu |
| Sklep odmawia reklamacji bez metki | ✖️ | Sprzeczne z prawem – metka nie ma znaczenia dla wad |
| Sklep pomniejsza kwotę zwrotu za widoczne ślady używania | ✔️ | Dopuszczalne z art. 34 ustawy o prawach konsumenta |
Wnioski i najcześciej zadawane pytania
Zwrot towaru bez metki jest możliwy, ale zależy od sytuacji:
Brak metki nie odbiera prawa do odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni. Sklep może jedynie obniżyć zwrot, jeśli towar był używany ponad zwykłe przymierzenie.
Zwrot jest dobrowolny i wynika z polityki sklepu. Sprzedawca może wymagać metki – ale tylko jeśli poinformował o tym przed zakupem.
Jeśli towar ma wadę, metka nie ma żadnego znaczenia. Reklamacja przysługuje na podstawie Kodeksu cywilnego przez 2 lata.
Czy w praktyce sklepy stacjonarne robią problemy o zwrot bez metki?
Tak, bardzo często. W sklepach stacjonarnych zwrot towaru nie wynika z ustawy, tylko z wewnętrznej polityki sklepu – więc sprzedawca może uzależnić przyjęcie zwrotu od tego, czy metka została zachowana. Dla sklepu metka jest potwierdzeniem, że rzecz nie była używana i może wrócić do sprzedaży w stanie „nowym”. Jeżeli została odcięta, wiele sklepów odmawia przyjęcia zwrotu i jest to zgodne z prawem, o ile warunek ten był podany klientowi do wiadomości przed zakupem.
Wyjątek: jeżeli towar ma wadę – przy reklamacji metka nie ma żadnego znaczenia.
Czy można zwrócić towar bez paragonu?
Tak. Paragon nie jest jedyną formą dowodu zakupu. Jako potwierdzenie mogą posłużyć m.in.: wyciąg z konta, potwierdzenie płatności kartą, e-mail z potwierdzeniem zamówienia, numer zamówienia w systemie sklepu. Prawo nie wymaga paragonu, liczy się możliwość udowodnienia gdzie i kiedy dokonano zakupu.
Czy można zwrócić bieliznę, stroje kąpielowe lub kosmetyki bez metki?
Online: zwrot jest co do zasady możliwy, ale jeśli produkt jest fabrycznie zabezpieczony higienicznie, a zabezpieczenie zostało naruszone, sklep może odmówić zwrotu (art. 38 ustawy o prawach konsumenta).
Stacjonarnie: zwrot zależy od regulaminu sklepu. Tu metka jest często kluczowa jako potwierdzenie „nieużycia”.
Czy sklep może odmówić zwrotu towaru przecenionego?
Nie, jeżeli zwrot wynika z reklamacji (towar jest wadliwy).
Tak, jeżeli chodzi o zwrot z powodu zmiany decyzji – tu obowiązuje regulamin sklepu.
Przecena nie wyłącza rękojmi (art. 556 k.c.), chyba że wada była wyraźnie wskazana przy zakupie.
Czy towar z outletu / second-hand również można reklamować?
Tak. Rękojmia działa także przy produktach z wyprzedaży, outletów i second-handów.
Wyjątek: reklamacja nie przysługuje w zakresie wady, o której kupujący został poinformowany przed zakupem.
Czy przedsiębiorca (firma / działalność) może zwrócić towar bez metki?
Jeżeli zakup jest na fakturę na firmę, a kupujący działa jako przedsiębiorca, nie przysługują mu prawa konsumenta (np. zwrot 14 dni online). Wyjątek: jeżeli zakup nie miał charakteru zawodowego, przedsiębiorca może korzystać z ochrony jak konsument (art. 385⁵ k.c.), ale wymaga to udowodnienia.



Dodaj komentarz